برای داشتن یک متن خوانا و اصولی، لازم است که برخی قواعد ویرایشی و نگارشی را رعایت نمائیم. نیم فاصله‌ یک استاندارد یونیکد است که در نوشته‌های کامپیوتری مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از نیم فاصله در ورد به عنوان یک استاندارد شناخته می‌شود و عدم رعایت آن نشانه‌ی نادرستی آن کلمه است.

نیم فاصله (Semi-Space) همان فاصله (Space) است، با این تفاوت که بعد از اعمال جداسازی بین حروف، مابین آن‌ها فاصله ایجاد نمی‌کند. اصولا فاصله مابین دو کلمه‌ی مستقل اعمال می‌گردد. ولی در کلماتی که از چند تک‌واژ تشکیل شده‌اند و نهایتاً یک واژه محسوب می‌شود، باید از نیم فاصله بهره برد. از آن‌جایی که همه ما معمولاً برای تایپ متون خود از نرم‌افزار ورد استفاده می‌کنیم، در این مطلب به معرفی آسان‌ترین و بهترین روش‌های ایجاد و استفاده از نیم فاصله در ورد می‌پردازیم. ممکن است نوشتن “میتوانیم” با “می‌توانیم”  از نظر معنایی تفاوت چندانی نداشته باشد ولی رعایت این اصل در نگارش اهمیت ویژه‌ای دارد. در موردی که به سر خط می‌رویم. مثل این‌که بخواهیم بنویسیم “می‌توانیم”، حال قسمت “می” انتهای خط باشد و “توانیم” ابتدای سطر بعدی قرار بگیرد، با استفاده از نیم فاصله در نگارش متون فارسی، این مشکل قابل حل است.

اجرای این عمل برای این که رایانه متن را هوشمندانه‌تر بررسی کند و هم چنین رعایت قوانین جدانویسی، شدیدا توصیه می‌شود.

قواعد جدانویسی، بخشی از دستور زبان فارسی محسوب می‌شوند. مواردی مانند کاربردهای زیر جزء قواعد جدانویسی محسوب می‌شوند.

• عدد و معدود (یک‌ ماه و یکماه)
• “این” و” آن” قبل از اسم (آن‌روز و آنروز)
• اگر کلمه‌ی قبل از ” است” مختوم به صامت باشد (همان است و همانست)
• “را ” تحت هیچ شرایطی نباید به کلمه‌ی قبل از خود متصل گردد. (مانند آنرا)

۱- موارد استفاده از نیم فاصله در زبان فارسی

موارد استفاده از نیم فاصله در زبان فارسی بسیار متعدد است. برای روشن‌تر شدن این موارد، می‌توانیم به مثال‌های زیر از کاربردهای نیم فاصله، به هنگام نشر مطالب اشاره کنیم.

ـ «می» و «نمی» افعال مضارع: می‌شود، می‌رود، می‌خورد، می‌زنند، می‌گویند، نمی‌توانند و…
ـ «ها»ی جمع: دست‌ها، گفته‌ها، خط‌های، آموزش‌های، تهرانی‌ها و…
ـ پسوند فعل‌ها: خورده‌ام، برده‌ای، داده‌ایم، شسته‌اند، کرده‌اید و…
ـ «ی» اضافه: برنامه‌ی، نقشه‌ی و…
ـ بسیاری از کلمه‌‌هایی که از دو یا چند جزء تشکیل شده‌اند: حرفه‌ای، دیوانه‌وار، سیل‌آسا، زشت‌تر، خوشگل‌ترین، زرینه‌فام، لاله‌گون، ریخته‌گری، بهره‌مند، رئیس‌جمهور، خاتم‌کاری، گلیم‌بافی، قانون‌مداری، بین‌المللی، تفاهم‌نامه و…

در ادامه بهترین روش‌های درج نیم فاصله را در محیط‌ نرم‌افزاری ورد، بررسی خواهیم کرد.

ارزش گذاری یکسان نظریات مختلف، خیانت به اندیشه ورزی و پژوهش است

مهرداد شبان غازانی

پدیده نسبی‌گرایی و اینکه حقیقت مطلقی وجود ندارد، تبدیل به پارادایم پژوهشی عصر حاضر شده است. بر اساس این پارادایم به جای قبول یک نظر مطلق در مورد یک پدیده، مجموعه ای از نظریات در مورد آن پدیده ارائه می شود که هر کدام می‌تواند در شرایطی خاص درست باشد. مثلا نظریه نسبیت عام و نظریه کوانتوم که هر کدام در شرایطی جهان را توصیف می‌کنند. نسبیت عام رفتار جهان را در ابعاد بزرگ و نظریه کوانتوم آن را در ابعاد کوچک توضیح می‌دهد.

چنین رویکردی یعنی رویکرد نسبی‌گرایی به حقیقت، منطبق با دنیایی است که در آن زندگی می‌کنیم و قابل انکار نیست و لکن مشکل اساسی، برداشت‌ نادرست از این پارادایم است؛ برداشتی که در آن تمام نظریاتی که در مورد یک پدیده ارائه می‌شود، همگی به لحاظ ارزش یکسان تلقی شده و به عنوان جنبه‌ای از واقیعت ارائه می‌شود. مثلا به دیدگاه کسانی که زمین را تخت می‌دانند، به اندازه دیدگاه غالب کروی بودن زمین بها داده می شود و یا تفاسیر ارائه شده توسط نظریه پردازان توطئه و شبه علم و یا باورمندان به علوم ماوراء الطبیعه در مورد یک پدیده خاص، با تفاسیری که دانشمندان بعد از سال ها پژوهش و کار در آزمایشگاه در مورد آن پدیده ارائه می‌دهند، هم ارز تلقی می‌شود (به عنوان مثال در یک برنامه تلوزیونی گفته می‌شود که علت زمین لرزه بنا بر نظر برخی ها حرکت لایه‌های زمین است و از نظر برخی دیگر علت خشم خدایان و یا انجام آزمایش‌های سری توسط دشمنان می باشد). این نگاه، نگاهی خطرناک است که در نهایت می‌تواند منجر به از بین رفتن ارزش پژوهش و اندیشه ورزی در بین انسان‌ها شود.

برای پرهیز از وقوع چنین سوء برداشت‌هایی باید نظریات مختلف در مورد یک پدیده بر اساس شاخص‌های خاص ارزش گذاری شده و به هریک به اندازه ارزشی که دارند در متون، مجامع تخصصی، برنامه های تلوزیونی و غیره بها داده شود. برای واضح شدن نحوه ارزش گذاری توجه شما را به مثال ساده‌ای در مورد قضیه "ربط" در بازیابی منابع اطلاعاتی جلب می‌کنم. فرض کنید شما به دنبال یافتن مقاله‌ای در مورد "روش‌های آبیاری قطره‌ای در کشاورزی" هستید . شما بعد از جستجو، 2 مقاله در این زمینه پیدا می‌کنید که در هر دو عبارت " آبیاری قطره‌ای " آمده است؛ مقاله 1، یک نوشته کلی در مورد کشاورزی است که در بخش مربوط به روش‌های آبیاری، آبیاری قطره‌ای را به عنوان یکی از روش‌ها شمرده و توضیح دیگری در مورد آن نداده است، در حالی که مقاله 2، یک مقاله تخصصی در مورد آبیاری قطره‌ای است که به صورت جامع انواع روش‌های آبیاری قطره‌ای را برشمرده و توضیحات کاملی را با استناد به منابع مختلف در مورد هر یک از روش‌ها ارائه داده است. پر واضح است که شما مقاله 2 را به عنوان منبع اطلاعاتی مرتبط شناسایی کرده و از آن برای انجام کار پژوهشی و یا ارائه کلاسی خود انتخاب می‌کنید. 

موتور جستجوی گوگل نیز در سال های اخیر با استفاده از پیشرفت‌هایی که در عرصه یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی صورت گرفته، از الگوی مشابهی تبعیت می‌کند که در آن مدارک مرتبط با عبارت جستجو بر اساس میزان ربط ارزش گذاری شده و مدارک مرتبط‌تر به ترتیب در رده‌های اول، دوم، سوم ... لیست نتایج بازیابی شده نشان داده می‌شوند. میزان ربط منابع اطلاعاتی هم بر اساس شاخص هایی خاص مثل تعداد دفعات تکرار عبارت مورد جستجو در یک مدرک خاص، محل قرار گیری آن عبارت در مدرک (مثلا در عنوان مطلب یا داخل متن) سنجیده می‌شود.

با بهره گیری از راهبردی مشابه، می توانیم همه نظریات ارائه شده در مورد یک پدیده خاص را ارزش گذاری کنیم. چنین رویکردی به ما اجازه خواهد داد که ضمن حفظ دیدگاه‌های مختلف، جلوی سوء برداشت‌ها از پدیده نسبی گرایی را نیز بگیریم و الگویی را ارائه بدهیم که افراد ضمن آشنایی با نظریات مختلف، بتوانند از میزان انطباق هر نظریه با دنیایی که در آن زندگی می‌کنند اطلاع یابند.

مرسوم ترین شیوه رفرنس نویسی در جهان نگارش منابع به سبک APA می باشد و بر همه شیوه های دیگری که برای تســریع درنوشتن، تایپ و انتشارمورد استفاده قرارمی گیرند برتری دارد.

---

سبک رفرنس نویسی APA 

روش رفرنس نویسی (APA (American psychological association برای موسسه‌های دانشگاهی توسط انجمن روانشناسی آمریکا، بوجود آمد. این روش رفرنس نویسی اغلب برای کارهای پژوهشی و تحقیقات اجتماعی مورد ارجاع قرار می‌گیرد. در روش رفرنس دهی APA از هر چهار طرف کاغذ یک اینچ (معادل ۲. ۵۴ سانتی متر) فاصله در نظر گرفته می‌شود. فونت مورد استفاده در این سبک اکثرا Times New Roman می‌باشد.

در روش ارجاع دهی APA قسمتی از اطلاعات منبع در متن به صورت خلاصه ذکر می شو و توضیح کامل‌تر از منابع مورد استفاده در انتهای فایل متنی یا همان قسمت منابع ذکر می شود.

دلایل برتری روش APA بر دیگر روش های رفرنس دهی عبارتند از؛

• مورد قبول بسیاری از ژورنالها و انجمن های علمی معتبر بین المللی است؛
• به طور مداوم مورد بازنگری قرار می گیرد؛
• با بسیاری از نرم افزارهای مدیریت منابع علمی مانند EndNote سازگار می باشد؛
• توسط بسیاری از پایگاه های اطلاعات علمی مورد قبول واقع شده و در موقع جستجوی اطلاعات می توان  اطلاعات را بر اساس آن دریافت نمود.
•  نحوه نگارش منابع بر اساس سبک APA در داخل متن و آخر قسمت منابع انجام می پذیرد.
• مرسوم ترین شیوه مـاخذ نویسی در جهان به شـمار می رود و بر همه شیوه های دیگری که برای تســریع درنوشتن، تایپ  و انتشارمورد استفاده قرارمی گیرند برتری دارد و از سوی بسیاری از مجلات و انـجمن های علمی  مورد قبول واقع شده است.

رفرنس نویسی APA در داخل متن

  برای مثال اگر قسمتی از نوشته‌ی یک کتاب را مورد استفاده قرار می‌دهیم، بعد از اتمام جمله درداخل پرانتز، نام کتاب- نام نویسنده و سال انتشار را به عنوان رفرنس آن نوشته می‌آوریم. اگر متن استفاده شده ۲ نویسنده داشت نام هر دو را در پرانتز قید می‌کنیم و اگر بیش از ۲ نویسنده داشت، به نوشتن نام اولین نویسنده «و همکاران»، در داخل متن اکتفا می‌کنیم.

ادامه مطلب را مطالعه نمایید

ترتيب نوشتن مرجع كتب غیر فارسی

نام و نام خانوادگي ـ فاصله ـ حروف اول نام كوچك نويسنده ـ سال انتشار ( داخل پرانتز ) ـ نقطه ـ عنوان كتاب ( با حروف ايتاليك ) ـ كاما ـ شماره جلد ـ كاما ـ شماره چاپ ـ نقطه ـ اسم ناشر ـ كاما ـ محل نشر ـ كاما ـ شماره صفحه ـ نقطه

Colson JH, Armour WJ (1989). Sports Injuries and Their Treatment, 2nd ed. London,85-111.

مطالبي كه فقط از يك فصل كتاب ذكر شده باشند
نام خانوادگي نويسنده فصل ـ فاصله ـ نام كوچك نويسنده فصل ـ سال انتشار ( داخل پرانتز ) ـ نقطه ـ عنوان فصل ـ نقطه ـ كلمه In" " ـ دو نقطه ـ نام خانوادگي مؤلف كتاب ـ فاصله ـ حرف اول نام كوچك مؤلف كتاب ـ دو نقطه ـ عنوان كتاب ( با حروف ايتاليك ) ـ كاما ـ شماره جلد ـ كاما ـ شماره چاپ ـ نقطه ـ اسم ناشر ـ كاما ـ محل نشر ـ كاما ـ شماره صفحه ـ نقطه

Weinstein L, Swartz MN (1974). Pathologic Properties of Iinvading Microorganisms. In: Sodeman WA: Pathologic Physiology: Mechanisms of Disease, Saunders, Philadelphia,468-72.

توجه: اگر تعداد نويسنده بيش از يك نفر باشد بين آنها كاما آورده مي شود

ادامه مطلب را مطالعه نمایید

دانلود مقاله بازيابی تخصص: مروری بر مباني، روش ها و مدل ها

دکتر هاشم عطاپور, دکتر فاطمه فهیم نیا, دکتر نادر نقشینه

بازيابی تخصص به امرِ يافتن افراد خبره در حوزه های موضوعی گوناگون و يا شناسايي حوزه(ها)ی تخصصي افراد مي پردازد. اين حوزه از دهه 1990 ميلادی مورد توجه سازمان های بزرگ و متوسط و محيط های دانش مدار قرار گرفته، به طوری كه يك اجتماع پژوهشی قوی از پژوهشگران مختلف، به خصوص پژوهشگران علوم رايانه و اطلاعات،حول آن شكل گرفته است. اما به نظر مي رسد اين حوزه در ايران چندان مورد توجه واقع نشده است. از اين رو، مقاله حاضر قصد دارد با پرداختن به مبانی، روش ها و مدل های بازيابی تخصص، در جهت آشنايی بيشتر جامعه علمی و مديران سازمان ها با مفاهيم اين حوزه گام بردارد. در كنار ساير كاربردها، يكي از كاربردهای مهم نظام های بازيابی تخصص، پشتيبانی از مديريت دانش در سازمان هاست. در اين نظام ها، پژوهشگران با دوری جستن از جنبه های چالشی مفهوم تخصص، مسئله بازيابی تخصص را به انباشت اسناد متنی و كشف روابط افراد با آن اسناد تقليل مي دهند. مدل های متعددی برای كشف روابط بين اسناد و افراد ارائه شده اند كه مدل های ارائه شده سهم به سزايی در پيشبرد حوزة بازيابی تخصص توسط « بالوگ و همكارانش »داشته اند. مدل سند- محور آن ها يكي از موفق ترين مدل هاست كه مبنای بسياری از مدل های بعدی قرار گرفته است. اين مقاله برای نخستين بار در ايران به طور نسبتاً جامع به مبحث بازيابی تخصص ،مدل ها و مفاهيم بنيانی آن پرداخته است. بنابراين، مي تواند مورد توجه متخصصان علم اطلاعات و پژوهشگران حوزه بازيابی اطلاعات، مديران سازمان های بزرگ و متوسط، و ساير محيط های دانش مدار قرار گيرد.

برای دانلود مقاله کلیک کنید