جستجو

آرشيو مطالب
👈نویسنده : ملیحه باغبان
مطلب مورد نظر رمز دارد.
لطفا رمز عبور مربوط به مطلب را وارد کرده ، دکمه تایید را کلیک کنید.

شنبه 24 دی 1401
ادامه مطلب
👈نویسنده : ملیحه باغبان
مطلب مورد نظر رمز دارد.
لطفا رمز عبور مربوط به مطلب را وارد کرده ، دکمه تایید را کلیک کنید.

جمعه 23 دی 1401
ادامه مطلب
👈نویسنده : ملیحه باغبان

دکتر عباس حُرّی (زادهٔ ۱۵ اسفند ۱۳۱۵ در مشهد — درگذشتهٔ ۷ اردیبهشت ۱۳۹۲ در تهران)، دانشمند علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی و استاد دانشگاه تهران و طراح نظریهٔ اطلاع‌شناسی بود.

در سال ۱۳۴۹ از دانشگاه مشهد در مقطع کارشناسی رشتهٔ زبان و ادبیات انگلیسی، در سال ۱۳۵۲ از دانشگاه تهران در مقطع کارشناسی ارشد رشتهٔ کتابداری و در سال ۱۳۶۰ (۱۹۸۱) از دانشگاه کیس وسترن رزرو آمریکا در مقطع دکترای کتابداری فارغ‌التحصیل شد. رسالهٔ دکتری وی در مورد مقایسهٔ شباهت‌های استنادی و شباهت واژگان نمایه برای ربط‌دادن مدارک مرتبط از حیث موضوعی بود. وی از ۱۳۵۳ استاد دانشگاه تهران شد.حُرّی از اولین دانش‌آموختگان کتابداری نوین در ایران بود و در پیشبرد آموزش و پژوهش دراین رشته در کشور تلاش زیاد نمود. وی به عنوان سردبیر، مدیرمسئول و عضو هیئت تحریریهٔ چندین مجلهٔ علمی از جمله اطلاع‌شناسی فعالیت کرده‌است و نیز طراح نظریهٔ اطلاع‌شناسی است.دکتر عباس حرّی روز شنبه هفتم اردیبهشت ۱۳۹۲ در سن ۷۷ سالگی درگذشت.

DrHorri.jpg

نظریه اطلاع شناسی:

اطلاع‌شناسی اصطلاحی است که اشاره به شناخت اطلاعات دارد و همان‌گونه که در رشته‌هایی با پسوند "شناسی" نظیر روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، و زبان‌شناسی، جزء اول ترکیب اشاره به درونمایه رشه یا قلمرو دارد، درونمایه قلمرو اطلاع‌شناسی نیز اطلاعات است. لفظ و مفهوم اطلاعات چندان جدید نیست و بیش از شصت سال (از ۱۹۴۰ تا کنون) در باب چیستی آن سخن رفته‌است. اطلاع‌شناسی به عنوان یک قلمرو علمی مستقل، عمر چندانی ندارد. اصطلاح اطلاع‌شناسی در سال ۱۳۷۲/۱۹۹۳ توسط دکتر عباس حری (استاد وقت گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تهران) (حری، ۱۳۷۲) در ایران عنوان شد. اصطلاح اطلاع‌شناسی در ایران مبتنی بر دانشی است که به عنوان مبحثی بنیانی می‌کوشد به شناخت اطلاعات، تعیین چهارچوب، و تشخیص ابعاد و وجوه آن بپردازد.اگر هر شیی یا پدیده را فضا تلقی کنیم و مجموعه عناصر و خصیصه‌های پیرامونی و درونی آن را وضعیت آن فضا بدانیم، اطلاعات از دیدگاه اطلاع‌شناسی چیزی جز "وضعیت فضا" نیست.

لینک منبع


پنجشنبه 22 دی 1401
ادامه مطلب
👈نویسنده : ملیحه باغبان

این مکتب در شکل افراطی آن به نظریه ‏ای اطلاق می ‏شود که راه معرفت به جهان خارج را تنها از راه عقل که جدای از راه تجربه است، می‌داند.یکی از عمده ‏ترین ادعاهای خردگرایان این است که ذهن انسان نیرویی دارد که به وسیله آن می‏ تواند حقایق مختلفی را درباره عالم هستی با یقین بشناسد که این شناخت از طریق صرف تجربه مقدور نیست.

عقل‏ گرایان ریاضیات را نمونه اعلای معرفت انسانی می‏ دانسته ‏اند،براساس تفسیر معتدل‏ تر عقل باوری، عقل تنها راه معرفت نسبت به جهان خارج نیست، بلکه غیر از معرفت عقلی معرفت حسی و تجربی نیز معتبر است.

در یونان قدیم یکی از مهم‏ترین چهره ‏های عقل‏ گرا «افلاطون»است.افلاطون با ارائه«ایده»یا عالم مثال به تعبیر مترجمین اسلامی، کمترین نقش را برای حس و تجربه قائل شد. برخی از محققین علت معتبر ندانستن تجربه از سوی افلاطون و حکمای قدیم را این دانسته ‏اند که آنها سخت به این مطلب پای‏بند بوده ‏اند که«آنچه در حقیقت واقعی است باید تغییرناپذیر باشد».دلیلشان هم این بود که آنچه متغیر است ذاتا مشتمل بر تناقض است، زیرا در زمانی یک قسم است و در زمانی دیگر به آن قسم نیست.(دلایل دیگری هم برای اثبات این که آنچه متغیر است دچار تناقض است، ارائه می‏ کرده‏ اند)و آنچه مشتمل بر تناقض است محال است که وجود داشته باشد.

تجربه از آن رو که اعیانی را منکشف می ‏سازد که متغیر است، پس آنچه را بر ما عرضه می‏ دارد اصل واقعیت نیست، بلکه ظاهر و نمود آن است.فقط فکر مستقل از تجربه یعنی عقل است که می‏ تواند ما را با واقعیت آشنا سازد.

یکی از جدی‏ ترین چهره ‏های خردگرا در قرون جدید، رنه دکارت(1596-1650 م)فرانسوی است.دکارت به ریاضیات علاقه زیادی داشت؛ پی‏ریزی فلسفه با شکل ریاضی، نطفه خردگرایی نوین فلسفی در قرون جدید می‏باشد.او کارش را با شک روشمند آغاز کرد، و گفت اگر در هر چیز شک کنم، در خودم دیگر نمی ‏توانم شک کنم.اسپینوزا او نیز یکی از چهره ‏های بزرگ عقل‏ گرا می ‏باشد.عقل گرایی معتقد است تنها با استدلال و برهان های قیاسی به جای درک حسی می توان به حقیقت دست.

عناصر عقل گرایی


معانی عقل گرایی در حوزه های مختلف علوم

فلسفه: مراد از آن گرایشی است که در مقابل تجربه گرایی قرار دارد. 
کلام: عقل گرایی در کلام در مقابل ایمان گرایی قرار دارد. (تاکید بر اثبات عقلانی ایمان دینی)
دوره روشنگریتنها مرجع کسب معرفت، ارزش ، عمل ، اخلاق و خلاصه هر آنچه که مربوط به حیات انسانی است. "توانایی های نهفته در وجود خود آدمی است".

مقایسه عقل گرایی  در قرن هفدهم و هجدهم:

باید توجه داشت که عقل گرایی عصر روشنگری، رویکردی که در مقابل دین مسیحیت قد علم کرد،مراد نفی مرجعیت سنتی ،ایمان،جمودگرایی مذهبی و خرافه سنتی حاکم بر جوامع مسیحی بود.بدیهی است که این تقابل در بستر فرهنگ و تمدن غربی به وقوع پیوست و البته امروزه داعیه دار جهانی شدن و تقابل با تمامی مرجعیت های دینی است.
لازم به ذکر است که عقل گرایی عصر روشنگری تفاوتهایی با عقل گرایی دوره های گذشته داشته است.سه تفاوت عمده برای عقل گرایی این دوره با دوره های گذشته همچون قرن هفدهم برشمرده شده است :
اول آنکه عقل گرایی قرن هفدهم نه تنها جنبه غیردینی نداشته ،بلکه معمولا نظام های دینی به شدت از آن متاثر بودند و می توان گفت همگی آنها سعی داشتند به نحوی خود را با قواعد عقل هماهنگ کنند.
دوم اینکه عقل گرایی قرن هفدهم بیشتر به عقل فلسفی گرایش داشته وکاربرد عقل در حوزه مسایل فلسفی را مد نظر داشته است ،درحالی که عقل گرایی عصر روشنگری عقل را در همه عرصه های زندگی انسان دخیل دانسته و سعی کرده است پاسخ همه نیازهای خود را از ان بگیرد.به همین دلیل عقل گرایی این دوره را «عقل بسندگی» گویند.
سوم آنکه عقل گرایی قرن هفدهم و ماقبل آن در تقابل با تجربه گرایی قرار داشت ،در حالی که تجربه گرایی در قرن هجدهم خود یکی از مولفه های روشنگری است)

نقدهایی که بر عقل گرایان وارد شده است 
عدم دستیابی به واقعیت عینی 
کلی بودن شماری از احکام عقلی 
فراعقل بودن بسیاری از پیامدهای اعمال آدمی 
عدم امکان دستیابی به ذاتیات و فصول حقیقی 
محدودیت عقل از دیدگاه روانشناسان

چهارشنبه 21 دی 1401
ادامه مطلب
صفحات سایت
تعداد صفحات : 70
درباره نویسنده
ملیحه باغبان

📖  کارشناسی کتابداری
دانشگاه پیـــام نور مرکز تبریز

📖  کارشناسی ارشد
مدیریت اطلاعات دانشگاه تبریز

📖  دانشجوی دکتری
بازیـــابی اطـلاعــات و دانــــش